De Federal Reserve verraste de markt woensdag met een verklaring waaruit het beeld naar voren komt van een centrale bank die bijna vastbesloten lijkt om de rente in december voor het eerst in 9 jaar te verhogen, ondanks gemengde cijfers over de Amerikaanse economie en aanhoudende laag-flatie.
De dollar index -- een gewogen gemiddelde van de greenback tegen de zes belangrijkste andere valuta op de forex -- schoot direct na publicatie van de verklaring op de website van de Fed omhoog naar de hoogste stand sinds begin augustus.
Valutapaar EUR/USD daalde op de forex in sneltreinvaart van $1,1070 tot onder de $1,09, voordat het paar zich enigszins herstelde tot boven de $1,0920 aan het begin van de donderdag sessie. Het beeld voor de yen en pond was vergelijkbaar, al waren de verliezen daar iets kleiner.
Fed statement verrassingen
De Fed verklaring bevatte verschillende verrassingen. Ten eerste was er het woordje "moderate" dat het Federal Open Market Committe (FOMC) opnieuw gebruikte om de groei van de Amerikaanse economie te duiden, ondanks de op sommige vlakken tegenvallende cijfers van de afgelopen weken.
De Fed gaf hier zelf ook een verklaring voor, door een onderscheid te maken tussen toenemende consumptieve bestedingen en investeringen aan de ene kant, en tegenwind voor de export sector aan de andere kant. De erkenning dat de economie op twee verschillende sporen loopt impliceert dat er minder belang zal worden gehecht aan het nadelige effect van de sterkere dollar op de export, omdat tweederde van de groei van de Amerikaanse economie door binnenlandse consumptie wordt bepaald en het risico van onbalans tussen een lage rente en (sterk) stijgende binnenlandse bestedingen op de loer ligt.
In de tweede plaats erkent de Fed in de verklaring dat de groei van het aantal banen weliswaar is afgenomen, maar dat het werkeloosheidspercentage gelijk is gebleven en het geheel aan niet gebruikte, beschikbare arbeidsmiddelen sinds begin dit jaar is afgenomen. Het FOMC lijkt met andere woorden redelijk tevreden over de arbeidsmarkt, ondanks de afvlakkende werkgelegenheidsgroei van de afgelopen twee maanden.
Hetzelfde geldt voor de zorgen over de internationale economische ontwikkelingen, die in september nog een belangrijke reden waren voor afwachten maar nu alleen nog maar zijdelings worden genoemd.
Inflatie
Uit de verklaring blijkt verder dat de Fed er vanuit blijft gaan dat de inflatie op de middellange termijn zal aantrekken, als het tijdelijk effect van de lage energie- en importprijzen op het prijsniveau verdwijnt en de arbeidsmarkt verder aantrekt.
Hoewel de inflatie in september verder is gedaald, blijft de Fed er dus van overtuigd dat deze zal aantrekken en omdat Fed Voorzitter Janet Yellen herhaaldelijk heeft laten blijken de rente (zeer) geleidelijk te willen verhogen, kan het FOMC niet te lang wachten met de eerste verhoging, anders wordt het risico gelopen dat de inflatie straks omhoog schiet terwijl de rente nog altijd veel te laag is.
Andrew Levin, voormalig adviseur van Yellen en nu econoom op Dartmouth College: "The main source of contention now is about the inflation outlook. The crux of the issue for December is whether they are reasonably confident that inflation will be heading back to target."
Mocht de inflatie in oktober en november verder dalen dan wordt het verhaal voor de Fed dus wel moeilijker, wat de impact van deze inflatie cijfers op de forex waarschijnlijk vergroot.
Een laatste interessant punt uit de Fed verklaring is de expliciete verwijzing naar de december vergadering als een beslismoment voor het mogelijk verhogen van de rente. De Fed statement: "In determining whether it will be appropriate to raise the target range at its next meeting, the Committee will assess progress -- both realized and expected -- toward its objectives of maximum employment and 2 percent inflation."
Direct na de statement schoot op de futures markten de kans op een renteverhoging in december omhoog van 34 procent naar 43 procent. Met andere woorden, een prima verdeling voor nieuw vuurwerk op de forex in december, omdat zowel gaan als niet gaan voor een flink deel nog niet is ingeprijst in de koers van de dollar.