Fundamentele analyse is het bestuderen van de krachten die invloed uitoefenen op de economie. Voor een goede forex strategie is fundamentele analyse onontbeerlijk. Kijk op de gemiddelde forex economische kalender en je wordt geconfronteerd met een uitgebreid buffet aan cijfers die belangrijk zijn voor de Forex. Een kleine greep:
- Unemployment Rate
- Building Permits
- Oil Inventories
- CPI y/y
- CPI underlying m/m
- Housing Starts
- Fed Chairman Speaks
De werkelijke lijst is uiteraard nog veel langer, en degenen onder ons die geen econoom maar wel wiskundige zijn zullen wellicht meteen de handdoek in de wasmand gooien en in de richting van de dichtstbijzijnde technische indicator rennen.
Dat kan en mag natuurlijk, maar zonder dit soort cijfers in ieder geval met een scheef oog in de gaten te houden blijf je toch een bokser die vecht met 1 arm. (in dit geval de technische arm dus). Bovendien is het allemaal lang zo moeilijk niet als je eenmaal een referentie kader hebt. Je hoeft die cijfers immers niet zelf te bedenken of berekenen, je hoeft ze alleen maar te kunnen interpreteren.
De meesten van ons handelen bovendien vooral op de korte termijn als het gaat om Forex -intra day, day- en een belangrijke vuistregel is: hoe korter de termijn waarop je handelt, hoe belangrijker het nieuws van het moment wordt.
Als iedereen verwacht dat het US GDP (Gross Domestic Product) met 5% is gestegen en het blijkt 8% te zijn, dan zal dat op de kortere termijn vrijwel zeker effect hebben, maar of de effecten 4 weken later nog te merken zijn is nog maar zeer de vraag.
90% van de Forex traders richt zich echter op een termijn korter dan 2 dagen, op hun EUR/USD of GBP/USD positie heeft zo'n bericht dus zeer waarschijnlijk wel effect.
De beruchte/beroemde (denominatie afhankelijk van of je kapitalist of socialist bent? :) ) investeerder Warren Buffet heeft jarenlang een Long EUR/USD positie aangehouden, waar hij in 2005 -tijdens een flinke EUR/USD terugval- flink over is bekritiseerd. Als je echter naar de koersontwikkeling over de voorgaande jaren kijkt (van 0,8 USD in 2002 naar 1,35 USD in 2005 naar 1,57 USD in 2008) is het a) duidelijk dat WB niet voor niets zo'n rijke stinkerd is, en b) duidelijk dat WB niet zijn lunch overslaat omdat Consumer Confidence in de Eurozone met 0,5% is afgenomen; -en c) dat hij meer vertrouwen heeft in de EU economie dan in die van de US (maar dat terzijde).
Voor ons hyperactieve day traders draait de wereld echter een stuk sneller..... :)
De 4 Fundamentele Thema's
De 4 thema's die de currency markten drijven:
1) Economische groei
2) Rente standen
3) Handelsbalans
4) Politieke stabiliteit
Economische groei
Dit is een logische natuurlijk. De kracht van een nationale munt wordt in de eerste plaats bepaald door de kracht van de economie waarin zij functioneert. En net zoals kwartaal/jaar cijfers van een bedrijf veel zeggen over de economische gezondheid van dat bedrijf, zo zeggen kwartaal/jaar cijfers van een land veel over de economische gezondheid van dat land. De forex markt richt zich dan ook in de eerste plaats op de economische slagkracht van nationale economieen.
Dus als het BNP van Duitsland (de grootste economie in de Eurozone) met 1% MEER is toegenomen dan analisten hadden verwacht -bij gelijkblijvende inflatie- dan gaat de waarde van de EURO waarschijnlijk omhoog. Aan de ene kant omdat meer bedrijven zullen willen investeren in de Duitse economie (waardoor de vraag naar de munt werkelijk groter wordt) en aan de andere kant omdat fx traders zullen speculeren op een stijging van de koers (speculatieve waarde).
Belangrijke Indicatoren voor economische groei zij o.a: GDP q/q en GDP y/y (kwartaal en jaarcijfers Gross Domestic Product, oftewel BNP), Unemployment rate, non-farm payrolls, Industrial Production en consumer confidence.
Rente standen (Interest Rates)
Iedereen die wel eens economie heeft gehad op de middelbare school weet dat economieen zich ontwikkelen in een conjuncturele beweging, oftewel in een op- en neergaande trend. De toppen en dalen van die trends wisselen elkaar vaker af op de korte dan op de lange termijn (bijvoorbeeld over een periode van 50 jaar).
Nationale overheden hebben op het gebied van macro-economie simpel gezegd twee taken:
1) Groei van het BNP stimuleren
2) Conjuncturele bewegingen in de hand houden.
Punt 1 is logisch. Hoe groter de groei van het BNP, hoe rijker het land, hoe welvarender de burgers (in het algemeen dan toch).
Punt 2 is ook logisch, maar ligt iets minder voor de hand. Dat we niet houden van conjuncturele diepte punten (laag-conjunctuur, recessie) is duidelijk, maar wat is er mis met een hoog-conjunctuur? Dat komt neer op het gezegde: What comes up, must come down. Een hoog-conjunctuur die niet in de hand wordt gehouden kan leiden tot een overspannen economie. Krapte op de arbeidsmarkt, steeds hogere lonen, steeds hogere prijzen (de beruchte 'loon-prijs spiraal'), steeds ruimere geldmarkt (iedereen wil immers investeren in die goedlopende economie) en dan uiteindelijk......De Grote Ommekeer.
Het sentiment keert, er is enorme overproduktie, mensen moeten worden ontslagen, aanvragen voor uitkeringen (en dus kosten voor overheden) nemen explosief toe, investeringen dalen, de conjuncturele beweging racet naar beneden.
Hier is niemand bij gebaat, en dus heeft de overheid als doel om de conjuncturele beweging van zijn economie in de hand te houden: minder hoge toppen, minder diepe dalen.
Een belangrijk middel hiervoor is de rente stand. Het gaat dan om de rente die de Centrale Banken* (zoals 'De Nederlandsche Bank' , 'Deutsche Bank', 'Bank of England') in rekening brengen aan de commerciele banken wanneer ze geld willen lenen bij de Centrale Bank. Dit is belangrijk, want als het voor commerciele banken duurder wordt om aan extra geld te komen, wordt het ook duurder voor investeerders om aan geld te komen, waardoor de groei dus zal afzwakken. Omgekeerd zullen de investeringen toenemen wanneer het voor de banken goedkoper wordt om geld te lenen bij de Centrale Bank.
Wanneer een Centrale Bank de rente over zijn currency (valuta)verhoogt zegt dit dus a) iets over hoe de Centrale Bank denkt over de stand van de econmie en vooral b) of de groei wordt gestimuleerd of afgezwakt. Bij verhoging van de rente stand wordt de geldmarkt krapper (het wordt immers duurder om geld te lenen) en neemt de waarde van de currency in het algemeen toe, bij verlaging wordt de geldmarkt ruimer en neemt de waarde van de currency in het algemeen af.
Uitzondering
Een belangrijke uitzondering hierop is wanneer een Centrale Bank de rente verhoogt om de inflatie te beteugelen in plaats van om de hoog-conjunctuur te beteugelen. Dit suggereert namelijk dat de geldmarkt te ruim is (vandaar dat de prijzen steeds oplopen) en de voordelen van de hogere rente voor de kracht van de currency worden nu teniet gedaan door de vrees voor verdere geldontwaarding.
Een goed voorbeeld hiervan is de rente verhoging van de ECB in Juni 2008 (van 4% naar 4,25%) die niet werd ontvanen met een klim van de EURO ten opzichte van andere currency's maar met een daling, omdat duidelijk was dat de rente werd verhoogd om de hoge inflatie (4%) te beteugelen.
Maar over het algemeen is het dus:
rente omhoog = currency omhoog op de Forex
rente omlaag = currency omlaag op de forex
Handelsbalans (Trade Balance)
Stel dat de US voor 100 miljard dollar meer goederen koopt van de Eurozone dan dat ze verkoopt. Om die goederen te kopen hebben de Amerikanen Euro's nodig. Ze kopen dus feitelijk voor 100 miljard dollar euro's in. Hun handelstekort ([Trade Deficit) zorgt ervoor dat de Euro in waarde stijgt ten opzichte van de dollar.
De realiteit is vaak complexer dan dit voorbeeld (wat bijvoorbeeld te denken van Amerikaanse bedrijven in de Eurozone die goederen exporteren naar de US) maar het is wel belangrijk om te begrijpen dat de waarde van een currency kan afnemen als de tekorten op de handelsbalans van een land toenemen. Als er dus een cijfer over de US economie uitkomt over de Trade Balance, waarbij de verwachting is dat deze +2% is ten opzichte van de vorige periode, terwijl het werkelijke getal -3% blijkt te zijn, is dat een (sterke) indicatie dat de USD in waarde zal afnemen.
Politieke Stabiliteit
Veel meer dan de aandelen beurzen wordt de FX markt beinvloed door de politiek. Dit is ook begrijpelijk, aangezien op de forex markt wordt "gehandeld" in landelijke economieen, niet in individuele bedrijven.
Politieke instabiliteit kan de economische groei schaden en dus ook de bewuste currency. Vooral een corruptie schandaal kan de waarde van een currency flink schaden.
Een mooi voorbeeld hiervan is de daling van de CAD ten opzichte van de USD in de zomer van 2005 -ondanks stijgende olieprijzen, iets waar de Canadese munt meestal juist voordeel van heeft- omdat de regerende Liberale Partij in een politiek schandaal was verwikkeld. Nadat een motie van wantrouwen was afgewezen (verschil van 1 stem!) klom de CAD weer omhoog.....
Conclusie
Ook ligt je natuurlijke vertrouwdheid wellicht meer bij de Technische Indicatoren (die we verderop zullen behandelen) dan nog is het slim om deze 4 fundamentele sleutels in de gaten te houden. Een voorbeeld hiervan is de situatie in 2004, toen de USD nieuwe dieptepunten maakte tegen de EURO ondanks verschillende positieve en verrassende economische ontwikkelingen in de US economie. Toen ook de technische indicatoren zwakte begonnen te zien in het EUR/USD pair konden technische traders die de fundamentals in de gaten hadden gehouden met veel vertrouwen instappen en profiteren van de dollar rally die volgde.
*In het geval van de Eurozone zijn dit tegenwoordig niet langer de Nationale Banken maar de Europese Centrale Bank (ECB)
