De koers van de yen is gestegen tegenover de meeste belangrijke andere valuta op de forex in aanloop naar een referendum op de Krim dat aankomende zondag wordt georganiseerd door de lokale, pro-Russische autoriteiten daar.
Valutapaar USD/JPY (dollar yen) daalde van rond de 102,70 tot onder de 101,60, waarmee het voor deze week op koers ligt voor een winst van 1,6 procent, de grootste wekelijkse winst sinds eind januari. Ook de euro verloor terrein tegenover de yen. De EUR/JPY daalde van rond de 143,20 tot onder de 140,70, voordat aan het begin van de Europese sessie enig herstel optrad.
Door de toenemende zorgen over de situatie op de Krim wordt de yen andermaal van stal gehaald als de facto veilige haven valuta.
Daniel Been, forex strategist bij Australia & New Zealand Banking Group Ltd in Sydney: "Yen strength across the board has been exerting itself as the best way to play risk aversion. We are watching very closely the referendum over the weekend."
Het referendum dat op zondag 16 maart op de Krim wordt gehouden gaat over de vraag of de Krim zich moet afscheiden van Oekraine of niet. Omdat het referendum volledig buiten de nationale Oekrainse autoriteiten in Kiev om wordt georganiseerd, wordt het door Oekraine en Westerse landen onwettig genoemd; Rusland daarentegen steunt het initiatief.
De vrees is dat wanneer de uitkomst van het referendum leidt tot annexatie door Rusland, het Westen direct zal komen met sancties, waarna de situatie mogelijk snel verder escaleert. Veel markt spelers nemen daarom nu alvast hun maatregelen.
Amerikaanse minister van Buitenlands Zaken John Kerry voerde de druk alvast verder op door tegenover de Amerikaanse Senaat te verklaren dat "If there is no sign of any capacity to be able to move forward and resolve this issue, there will be a very serious series of steps on Monday in Europe and here with respect to the options that are available to us."
Ondertussen worden long posities in aandelen worden door veel handelaren afgewikkeld. Zo daalde de Japanse Nikkei met 3,3 procent tot de laagste stand in een maand. Kyoya Okazawa, hoofd mondiale aandelen en grondstoffen derivaten bij BNP Paribas: "Investors are unwinding their long positions in the Nikkei and short positions in the yen."
De Russische MICEX index opende vrijdag 2,5 procent lager. Korte tijd later, aan het begin van de Europese sessie, was het verlies al opgelopen tot meer dan 5 procent en bereikte de index de laagste koers sinds october 2009.
Maxim Gulevich, algemeen directuer bij UBS Securities in Moskou: "Besides the situation in Russia this fall was worsened by the story with the slowing Chinese economy."
Aussie lager
De afkoelende Chinese economie is ook wat de koers van de Australische dollar parten speelt. Omdat China de belangrijkste handelspartner is van Australie wordt de 'Aussie' ook wel als proxy gebruikt voor de ontwikkeling van de Chinese economie; oftwel, gaat het slecht(er) met de Chinese economie, dan daalt de Australische dollar vaak, en andersom.
Cijfers die donderdag uitkwamen over de Chinese produktie en retail sales bleven beiden significant achter bij de verwachtingen, wat bij veel markt spelers het vermoeden doet groeien dat de op een na grootste economie ter wereld daadwerkelijk stevig aan het afkoelen is.
De koers van de AUD/USD is de afgelopen 24 uur gedaald van rond de 91,00 tot rond de 90,00 op de forex.
