Cryptocurrency Introductie: Wat zijn Cryptocurrencies
Heldere Uitleg over Bitcoin, de Blockchain, Crypto Mining, en het Zelf Kopen en Verkopen van Crypto's
Iedereen heeft het erover, maar wat is cryptocurrency nu precies? In deze introductie vertellen we wat je moet weten voordat je zelf begint te investeren en handelen in cryptocurrencies.
Definitie: Een cryptocurrency is een digitale currency die gebruik maakt van encryptie technologie om nieuwe eenheden te produceren en transacties te verifieren, onafhankelijk van een centrale partij zoals bijvoorbeeld een bank.
Voorbeelden van cryptocurrencies zijn Bitcoin, Ethereum, Ripple en Litecoin, maar er zijn inmiddels duizenden anderen.
Wil je zelf leren handelen in crypto's? Doe de gratis Crypto Cursus voor Beginners.
Wanneer en hoe is de eerste cryptocurrency onstaan
De eerste en nog altijd belangrijkste cryptocurrency is Bitcoin. Bitcoin is uitgevonden door Satoshi Nakamoto en voor het eerst gelanceerd in 2009.
Satoshi wilde een “peer-to-peer Electronic Cash System” ontwikkelen dat niet vatbaar was voor double-spending.
Double-spending is een probleem dat iedere vorm van digitaal betalen moet oplossen. Hoe voorkom je namelijk dat iemand met honderd euro op zijn rekening eerst bij Bol.com voor 100 euro boeken bestelt en vervolgens voor hetzelfde bedrag ook nog spullen aanschaft bij een andere online winkel?
De meest voor de hand liggende oplossing is om alles centraal bij te houden en te controleren, wat bij ‘gewone’ valuta het geval is. In de jaren negentig werden verschillende pogingen ondernomen om digitale valuta te creeeren die ook gebruik maakten van een centrale identiteit om transacties te controleren (o.a. Digicash), maar deze slaagden er niet om voldoende steun te krijgen van bestaande banken en/of voldoende gebruikers aan te trekken.
Satoshi kwam op het idee om in plaats van een centraal geleide digitale valuta een decentraal (peer-to-peer) systeem op te zetten. Een systeem dus, dat op geen enkele manier afhankelijk is van banken danwel enige andere derde partij.
Maar hoe voorkom je bij zo’n peer-to-peer betalingsyssteem dan het risico van double-spending?
De blockchain
De oplossing die Satoshi bedacht voor Bitcoin — en die inmiddels dus ook door heel veel andere cryptocurrencies wordt gebruikt — is de blockchain, een digitaal, openbaar grootboek waarin alle bitcoin transacties worden bijgehouden. De blockchain wordt verspreid over alle andere gebruikers in het peer-to-peer network.
Iedere peer in het network heeft dus een record van de volledige geschiedenis van alle transacties in de cryptocurrency en daarmee van de balans van iedere account in het cryptocurrency network.
Iedere nieuwe bitcoin transactie wordt direct verspreid over het hele network, maar pas na een vastgestelde tijd bevestigd. Ongeveer zes keer per uur wordt een nieuwe groep van geaccepteerde transacties, een block, gecreeerd, toegevoegd aan de blockchain en verspreidt over het netwerk.
Transacties worden gecontroleerd en toegevoegd aan de blockchain door gebruikers die daarvoor digitale rekenkracht ter beschikking stellen en vaak een kleine transactie fee krijgen, de zogenaamde miners. De miners zijn ook verantwoordelijk voor de creatie van nieuwe bitcoins. Iedere gebruiker kan ervoor kiezen om miner te worden.
Een door een miner geverifieerde transactie wordt verspreidt onder andere miners, en nadat de transactie is geverifieerd door een vast aantal andere miners wordt de transactie toegevoegd aan de blockchain.
In plaats van dat alleen de bank je transacties controleert en je balans bijhoudt, gebeurt dat in een cryptocurrency netwerk dus door een een decentrale groep gebruikers binnen het netwerk.
Hoe worden nieuwe crypto currencies geproduceerd
Nieuwe cryptocurrencies worden zoals gezegd geproduceerd door de miners, via een openbaar schema dat in de software is ingebakken. Bij bitcoin wordt er ongeveer iedere 10 minuten een nieuw block geproduceerd waarin een nieuwe verzameling van geverifieerde transacties kan worden opgenomen.
Voordat een nieuw block wordt geaccepteerd door de community moet de miner een soort cryptografische puzzel oplossen (een zgn. proof-of-work). De oplossing van de puzzel is heel makkelijk te verifieren door de community maar moeilijk om te vinden — of beter gezegd, wordt steeds moeilijker om te vinden naarmate de blockchain groeit, want iedere 2016 blocks (ongeveer 14 dagen) wordt de moeilijkheid van de puzzel aangepast.
De beloning voor een bitcoin miner was medio 2017 12,5 nieuwe bitcoins per nieuw block toegevoegd aan de blockchain. Maar iedere 210,000 blocks (ongeveer iedere vier jaar) wordt de beloning voor het toevoegen van een nieuw block gehalveerd. Uiteindelijk gaat de beloning richting 0 en het totale aantal bitcoins richting 21 miljoen.Vanaf dan is er voor miners alleen nog een prikkel om transacties te blijven controleren en verifieren door het verkrijgen van een transactie fee.
Hoe verschillen cryptocurrencies van ‘gewone’ valuta
Cryptocurrencies onderscheiden zich op verschillende manieren van traditionele valuta, oftewel fiat currencies.
Het belangrijkste verschil is dat een cryptocurrency niet wordt uitgegeven door een centrale overheid, en dus ook niet wordt gereguleerd door een overheid.
Er is ook geen centrale bank die de geldhoeveelheid beheerst / manipuleert, om bijvoorbeeld de economie te stimuleren danwel te laten afkoelen via monetair beleid. Sterker nog, de groei van het aantal beschikbare eenheden van een cryptocurrency wordt bepaald door een schema dat zit ingebakken in de software en kan dus door niemand gemanipuleerd worden.
Cryptocurrency saldo’s worden ook niet centraal bijgehouden door bijvoorbeeld een bank. Houders van eenheden van een cryptovaluta zijn volledig zelf verantwoordelijk voor het bijhouden en opslaan van hun cryptocurencies. Kwijt is kwijt en als transacties eenmaal gevalideerd zijn kan niemand die meer ongedaan maken.
Het bewaren van cryptomunten kan via een hardware wallet, een soort usb-stick waar de sleutels van je cryptocurrencies op staan, een software wallet — een app of website waar je je cryptocurrencies opslaat — of gewoon op een stuk papier waarop de sleutels en het adres van je cryptocurrencies staan.
In tegenstelling tot gewone valuta bestaan cryptocurrencies ook alleen digitaal. Er is geen cash variant.
Een laatste interessant verschil is dat cryptocurrencies pseudoniem zijn, oftewel semi-anoniem. Je hoeft als bitcoin gebruiker bijvoorbeeld geen informatie over jezelf te geven bij een transactie (bitcoin fondsen zijn gelinkt aan bitcoin addressen, niet namen) maar iedere transactie wordt dus wel bijgehouden, waardoor het vaak toch mogelijk is om de identiteit van een gebruiker te achterhalen als het echt moet.
Ook zijn de cryptocurrency exchanges — waar cryptocurrencies kunnen worden aangeschaft en verhandeld tegen andere cryptocurrencies of fiat currencies zoals de euro en de dollar — vaak wettelijk verplicht om persoonlijke informatie te verzamelen over hun rekeninghouders.
Hoe wordt de waarde van een cryptocurreny bepaald
De waarde van een cryptocurency wordt bepaald door de markt en is geheel gebaseerd op vertrouwen. Omdat zelfs de oudste cryptocurrencies zoals de bitcoin pas een paar jaar oud zijn, is dat vertrouwen nog altijd aan grote schommelingen onderhevig.
Dat heeft deels te maken met onzekerheid over de consistentie en duurzaamheid van een cryptocurrency. Kan ik over vijf jaar nog betalen met mijn bitcoins? En over tien jaar?
Op het kunnen blijven gebruiken van een cryptocurrency als betaalmiddel zit uiteindelijk geen enkele garantie, omdat er geen centrale overheid achter zit die de acceptatie van een specifieke cryptocurrency als geldig betaalmiddel afdwingt. (Bij ‘normale’ valuta zijn winkels en bedrijven verplicht om de in een land geldende valuta als legaal betaalmiddel te accepteren). Het is mogelijk dat dat in de toekomst verandert — zo accepteert Japan sinds april 2017 Bitcoin als wettig betaalmiddel — maar op dit moment is dat allerminst zeker.
Maar zelfs als het vertrouwen van de markt in een specifieke cryptocurrency huizenhoog zou zijn, is het nog onmogelijk om de reeele waarde (fair market value) te bepalen. Niet alleen omdat er geen onderliggende intrinsieke waarde is — iets dat tegenwoordig ook geldt voor ‘gewone’ valuta — maar ook omdat de waarde van een currency afhankelijk is van zijn zgn. ‘transactionele waarde’ en ‘reserveringswaarde’, oftewel hoeveel totale behoefte er is aan een currency als betaalmiddel voor goederen en diensten en aan het achter de hand houden ervan als reserve voor later.
Om Bitcoin weer even als voorbeeld te nemen: het is bekend dat de uiteindelijke hoeveelheid bitcoins rond de 21 miljoen eenheden zal zijn, maar afhankelijk van de behoefte aan de bitcoin als betaalmiddel en reserve voor later kan de waarde van 1 bitcoin uiteraard enorm verschillen.
Eind juli 2017 lag de koers van 1 bitcoin bijvoorbeeld rond de $2800. Gegeven het op dat moment totale aantal van een kleine 16,5 miljoen bitcoins in omloop, betekende dit dat Bitcoin een totale monetaire basis had van zo’n $46 miljard. (ter vergelijking: medio 2014 was de totale monetaire basis zo’n $5,5 miljard…)
Sommige analisten denken dat de monetaire basis van bitcoin uiteindelijk over de $13 biljoen zou kunnen zijn, oftewel $13000 miljard. Maar zelfs als we het een stuk voorzichtiger inschatten en een uiteindelijke totale monetaire basis van $1000 miljard aannemen (oftewel $1 biljoen) dan nog zou dat betekenen dat met 21 miljoen bitcoins iedere bitcoin $50.000 waard zou zijn!
Zelf cryptocurrencies kopen
Je kunt cryptocurrencies zoals Bitcoin en Ethereum kopen en verkopen op een cryptocurrency exchange, oftewel een beurs. Bij sommige cryptocurrency exchanges, zoals Binance (de grootste crypto exchange ter wereld), kun je opnemen en storten in traditionele valuta. Bij anderen, zoals o.a. Poloniex, kun je echter alleen storten en opnemen in cryptocurrencies.
Er zijn heel veel verschillende cryptocurrency exchanges, maar als je voor het eerst cryptocurreny koopt, is het aan te raden om dit bij een van de grotere crypto beurzen te doen met een goede reputatie, bijvoorbeeld Binance (In het artikel ‘de beste cryptocurrency exchanges’ bespreken we een aantal van de beste cryptocurrency exchanges en leggen we uit waar je op moet letten).
Als je besluit om Bitcoins (of een stukje Bitcoin) te kopen, kun je deze aanhouden op de crypto exchange waar je ze hebt aangeschaft, maar als je account gehackt wordt en je Bitcoins gestolen ben je ze kwijt. Sommige cryptocurrency exchanges hebben de tegoeden van hun klanten verzekerd (o.a. Binance) maar die verzekering geldt dan weer niet voor gehackte individuele accounts.
Beter is het dan ook om je cryptocurrencies offline te bewaren (cold storage) in een hardware wallet of gewoon op een stuk papier dat je in een kluis of elders bewaart.
Zelf handelen in cryptocurrencies
Je kunt op verschillende manieren zelf handelen in cryptocurrencies.
Via cryptocurrency exchanges
Op cryptocurrency exchanges zoals Binance kun je (delen van) Bitcoins, Litecoins, Ripples etc. aan- en verkopen.
In dat geval kun je uiteraard niet al je cryptocurrencies in cold storage (offline) aanhouden, maar zul je een deel moeten stallen bij de cryptocurrency beurs waar je handelt. Aan het einde van een handelsdag kun je de online tegoeden op de exchange dan bijvoorbeeld naar je hardware wallet terugstorten.
Via crypto brokers
Verschillende brokers bieden tegenwoordig handel in cryptocurrencies aan via Contracts For Difference (CFDs). Hierbij koop / verkoop je niet daadwerkelijk cryptocurrencies maar wordt simpelweg het verschil tussen de opening en sluiting van de positie verrekend.
Het aantrekkelijke is dat je bij CFDs met leverage kunt werken, waardoor je net als bij opties met een veelvoud van je kapitaal kunt handelen, waardoor je ook met weinig kapitaal relatief grote winsten kunt maken. Dat mes snijdt natuurlijk wel aan twee kanten.
Bekende, goed gereguleerde forex brokers die handelen in cryptocurrencies zoals bitcoin, ethereum en andere cryptomunten aanbieden zijn onder andere:
Markets (o.a. Bitcoin, Ethereum, Litecoin).
Roboforex (o.a Bitcoin, Ethereum, Litecoin)
Via opties en futures
Deribit, een van origine Nederlandse Bitcoin exchange, biedt sinds juli 2016 handel in Bitcoin futures en opties aan. Je kunt bij Deribit handelen tot op 20x leverage.
Je kunt bij Deribit overigens alleen storten en opnemen in Bitcoins.
Zijn cryptocurrencies de toekomst?
Crypto Cursus
Dat is natuurlijk de grote vraag. Blijft de bitcoin bestaan of is het een grote bubbel die op enig moment gaat barsten waarna iedereen nog wel zijn bitcoins heeft maar er niets meer mee kan kopen? Hetzelfde geldt natuurlijk voor de ethereum, litecoin, ripple, dash, iota, monero en al die andere honderden cryptocurrencies die er inmidddels zijn.
Veel technologen zijn er in ieder geval van overtuigd dat de blockchain technologie een grote vlucht zal nemen, omdat het systeem van een openbaar register waarin alle transacties / mutaties worden bijgehouden en geverifieerd ook voor heel veel andere dingen kunnen worden gebruikt behalve digitale valuta.
Voor wat betreft de waardevastheid van cryptocurrencies is de toekomst echter minder zeker. Iedereen is het erover eens dat het in ieder geval niet zo is dat alle kandidaatjes winnaars zijn. Anders gezegd: als het zo is dat cryptocurrencies de / een toekomst hebben, dan toch niet alle cryptocurrencies.
Zo stonden op de site van coinmarketcap medio 2017 in totaal 997 cryptocurrencies. Die gaan niet allemaal geaccepteerd worden als geldig betaalmiddel door overheidsinstanties en in de meeste winkels.
Maar hoe zit het dan met bijvoorbeeld de populairste cryptocurrencies, zoals Bitcoin en Ethereum? Gaan zij het wel redden?
Vast staat in ieder geval dat de waarde en de totale monetaire basis van Bitcoin en Ethereum de afgelopen jaren omhoog is geschoten. Bitcoin is zoals gezegd inmiddels een wettig betaalmiddel in Japan en wordt daar medio 2017 door bijna 300.000 winkels als betaalmiddel geaccepteerd.
Tegelijkertijd is er niets dat overheden verhindert om op enig moment cryptocurrencies te verbieden als betaalmiddel, bijvoorbeeld omdat de populariteit zo groot is dat het dreigt de mondiale monetaire economie te destabiliseren. Dat lijkt voor het moment misschien nog een vergezocht scenario, maar overheden zijn er in het algemeen weinig happig op dat betalingsverkeer pseudoniem is en onttrokken aan iedere vorm van controle, om nog maar te zwijgen over de onmogelijkheid van het voeren van monetair beleid wanneer cryptocurrencies de voorkeur zouden krijgen boven fiat currencies, iets dat volgens veel economen onwenselijk is.
Het feit dat cryptocurrency saldo’s niet verzekerd zijn en niet vallen onder het depositogarantiestelsel — waarbij de overheid rekeninghouders van een bank gegarandeerd tot 100.000 euro uitkeert in geval van faillissement — betekent ook minder zekerheid en zal veel particulieren beletten om al te veel tegoeden aan te houden in cryptocurrencies.
Maar aan de andere kant staan inmiddels ook een aantal grote partijen achter de bekendste en meest gebruikte cryptocurrencies en is er nog enorm veel ruimte om te groeien. Zolang het vertrouwen in een cryptocurrency dan ook blijft bestaan is de kans groot dat de waarde ook toeneemt.
Cryptocurrencies staan goed en wel beschouwt natuurlijk nog in de kinderschoenen. Er zal de aankomende jaren waarschijnlijk een consolidatieslag plaatsvinden, waarbij het steeds moeilijker wordt om met een nieuwe cryptocurrency een grote voet aan de grond te krijgen, terwijl de grotere cryptocurrencies juist steeds machtiger en algemener geaccepteerd zullen worden.
Het is dan ook niet uit te sluiten dat de waarde van een enkele bitcoin ooit inderdaad vele tienduizenden, mogelijk zelfs honderdduizenden euros zal zijn. De toekomst zal het brengen.
Handige cryptocurrency links
Crypto Cursus voor Beginners — Leer zelf handelen in bitcoin en andere crypto's
Coinmarketcap — Hier kun je de koersen van honderden cryptocurrencies volgen
Binance — Grootste cryptocurrency exchange ter wereld
Blockchain.info — Hier kun je Bitcoin transacties terugzoeken
