Financieel Nieuws

De goudprijs is de afgelopen dagen flink gedaald, net als andere edelmetalen. Op oudjaarsdag noteerde de prijs van goud nog boven de $1.420 per ounce, maar vanochtend was de prijs in Hong Kong $1.362,90 per ounce. Alleen al deze week daalde de goudkoers met 3,8%.

De verklaring voor de snelle daling van de Goudprijs is het momentum dat de Amerikaanse economie lijkt op te bouwen. Onder veel investeerders heerst de gedachte dat het ergste voorbij is, en dat maakt de 'veilige haven status' van goud minder belangrijk. 

Eergisteren werd bekend dat de werkgelegenheid in de V.S. afgelopen maand mogelijk fors gestegen is. Automatic Data Processing, het bedrijf dat de salarisadministratie doet voor veel Amerikaanse bedrijven, maakte toen bekend dat het verwacht dat het aantal banen in de V.S. in December met 300.000 is toegenomen. 

Later vandaag komen de officiele cijfers uit van het Bureau of Labour Statistics. Deze worden direct gepubliceerd op de economische kalender. Zowel voor de forex als de commodities markt wordt volatiliteit verwacht. 

Ook onder inkoop managers is blijkens een bekend survey het vertrouwen stevig toegenomen. Zij rapporteerden een verbeterde situatie in hun respectievelijke bedrijven. Meer banen, meer orders. 

Bayram Dincer, analist bij LGT Capital Management: "Demand from the safe-haven gold community is shrinking. I expect that prices will weaken due to a stronger U.S. dollar."

David Lennox, analist bij Fat Prophets:"We will see some weakness in gold prices in the short term because we are seeing signs that the U.S. economy is certainly in some form of improving trend."

Is de goldrush van de goudmarkt over? 

Hoewel veel analisten en goud handelaren denken dat de Goudprijs op de korte termijn verder zal dalen, is het lange termijn vertrouwen in een stijgende goudkoers vooralsnog ongeschonden.

David Lennox, analist bij Fat Prophets:"We will see some weakness in gold prices in the short term because we are seeing signs that the U.S. economy is certainly in some form of improving trend."

Onderstaande goud grafiek van de afgelopen 30 dagen laat duidelijk zie hoe snel het edelmetaal de afgelopen dagen is gekelderd, maar gedurende 2010 steeg de prijs van goud per ounce met zo'n 30%. Zilver steeg zelfs 83% in 2010 en palladium 97%. Ook platinum steeg in 2010, met 21%.

Grote investeerders voorspellen dat de Goudprijs dit jaar verder zal stijgen. Zo liet Blackstone Group afgelopen week weten voor 2010 een target van $1.600 per ounce te zien. Goldman Sachs liet in december weten de edelmetalen te scharen onder de beste investeringen voor 2011.plus500

De prijs van een vat ruwe olie stijgt voor de vierde dag op rij en komt met een prijs van boven de $90 per vat dicht in de buurt van het hoogste punt in 2 jaar tijd.

Reden voor de stijging is het herstel van de wereld economie. Hierdoor nemen voorraden af en neemt de vraag toe. 

Vandaag werd ook bekend dat de Amerikaanse economie in het derde kwartaal met 2,6% sneller is gegroeid dan eerder was voorspeld. Analisten voorspellen dat de Q3 groei de kans vergroot voor een sterk herstel van de economie in 2011. 

De olieprijs is dit jaar met 13% gestegen en handelaren voorspellen dat het einde nog niet in zicht is. Onderstaande grafiek van de olieprijs (1 dag = 1 candle) laat zien dat de prijs van olie sinds media september dit jaar sterk gestegen is, van zo'n $73 per vat tot meer dan $90 per vat. 

Het American Petroleum Institute rapporteerde gisteren dat de olie voorraad van de V.S. met 5,8 miljoen vaten is afgenomen, tot 342 miljoen vaten. Een daling die duidt op aantrekkende vraag vanwege toenemende groei van de economie. 

De prijs van een vat ruwe olie steeg in juli 2008 tot de record hoogte van $147,27, om in December van 2008 te dalen tot een dieptepunt van $32,40 door de financiele crisis.

Nadat de prijs van goud gisteren een record hoogte van boven de $1.430 per ounce bereikte zakte de prijs snel in, tot onder de $1.400. Als directe oorzaak noemen analisten winstnemingen van investeerders door de opnieuw aantrekkende dollar. 

Op het dieptepunt tikte goud gisteren onder de $1.390 per ounce, maar inmiddels is een licht herstel ingezet. 

Een deel van de winstneming kan ook worden verklaard door een psychologisch effect dat voortkomt uit het verlangen om winst te nemen tegen het einde van het jaar, aldus analisten. 

Er is geen verandering in de houding van investeerders en speculanten ten opzichte van de goudmarkt, die blijft voorzichtig optimistisch, ondanks de enorme prijsstijging van goud over de afgelopen twee jaar. Ter vergelijking: in januari 2009 was de prijs van goud per ounce nog $800.

Grote aanjagers van de goudprijs op het moment zijn de zorgen rond de Europese schuldencrisis en de berichtgeving vanuit de Amerikaanse Centrale Bank, de Fed, dat de monetaire verruiming van $600 miljard mogelijk nog verder wordt uitgebreid. Dat zou een inflatoir effect op de dollar kunnen hebben, waardoor de Goudprijs (uitgedrukt in dollars) verder zou worden opgestuwd. 

Ook speelt mee dat er onder investeerders een toegenomen wantrouwen is in de waardevastheid van valuta. "We've seen some retracement but I would still think fundamentals are strong and we've lost confidence in paper money." (...) "I think the market will keep this momentum in the next few days and after that we will reach another record high." Aldus een goud dealer in Hong Kong. 

Wang Tao, technisch analist bij Reuters, houdt het eindejaars doel van $1.435 per ounce overeind, doordat het record dat gisteren bereikt werd er op duidt dat de huidge golf verlengd wordt.

Goldman Sachs voorspelde in October 2010 dat de prijs van goud in 12 maanden tijd zou stijgen naar $1.650 per ounce. Dat lijkt op het moment nog ver weg, maar precies een jaar geleden, op 8 December 2009, stond de goudprijs rond de $1.130 per ounce. Zo'n $260 lager dus dan het gisteren bereikte dieptepunt. 

De goudprijs bereikte gisteren een nieuw record. In New York steeg de prijs van gold per ounce 's middags naar $1.424. Analisten zijn vooral verbaasd over de snelheid waarmee het edelmetaal in waarde toeneemt. In de afgelopen 2 jaar is de prijs van goud met 91% gestegen.

Hoewel de Goudprijs nog nooit eerder de $1.424 per ounce heeft bereikt en er dus sprake is van een nominaal record, komt het - wanneer gecorrigeerd zou worden voor inflatie - nog niet in de buurt van de prijs van goud begin jaren 80. Goud was toen nog zo'n 40% duurder dan nu.

Er is dus nog ruimte voor verdere stijging. Analisten stellen dat er verschillende factoren zijn die bijdragen aan de snel groeiende vraag. De lage rente stand bijvoorbeeld, die er voor zorgt dat het weinig uitmaakt dat een belegger over goud geen vaste rente krijgt. En de enorme kapitaal injecties van de centrale banken van economische grootmachten als de V.S. Japan en de Eurozone, die geldontwaarding tot gevolg hebben. Ook de instabiliteit van valuta op de forex drijft veel investeerders in het vastwaardende goud.

Abhay Deshpande, portfolio manager bij First Eagle Funds, een goud investeerder: "People are almost acting as their own central banks because the advantage of gold is that it acts as a hiding place in times of currency turmoil."

De directe aanleiding voor de stijging gisteren was de opmerking van Robert B. Zoellick, president van de Wereldbank dan goud wellicht weer terug zou moeten keren als financieel ijkpunt, 40 jaar nadat goud deze rol juist ontnomen is.

"The system should also consider employing gold as an international reference point of market expectations about inflation, deflation and future currency values"(...)"Altough textbooks may view gold as the old money, markets are using gold as an alternative monetary asset today." aldus de heer Zoellick.

De dollar is de afgelopen twee maanden met 6% gedaald op de forex, terwijl de goudprijs met 17% is gestegen.

Cijfers van het Duitse IFO (Information und Forschung) laten zien dat het vertrouwen in de Duitse economie onder Duitse bedrijven de afgelopen maand verder is toegenomen.

Publicaties van het IFO staan in hoog aanzien onder forex analisten omdat het aantal onderzochte bedrijven altijd groot is en de IFO bovendien de reputatie heeft dat ze achteraf vaak gelijk blijkt te hebben gehad.

De meting van het IFO onder 7,000 leidinggevenden in bedrijven kwam uit op 107.6, waar het vorige maand 106.8 was en de voorspelling onder economen uitwees dat het vertrouwen deze maand juist zou afnemen.

De meting is het hoogst sinds mei 2007, ver voor de financiele crisis dus. Duitse bedrijven hebben ook reden om optimistisch te zijn. De export nam in het tweede kwartaal toe met 2,2%, wat de grootste groei is sinds de Duitse eenwording.

Gisteren maakte de Duitse regering verder bekent dat het de verwachte groei van de Duitse economie voor 2010 heeft verdubbeld naar 3,4%. Het aantal fabrieksorders nam in Augustus toe met vier keer zoveel als was verwacht, de werkeloosheid nam in September voor de 15e maand op rij af en het consumenten vertrouwen steeg in Oktober tot het hoogste niveau in drie jaar.

Toch stellen economen dat Duitsland uiteindelijk niet kan ontkomen aan de afnemende groei van de wereldeconomie. Jennifer Mckeown, econoom bij Capital Economics: "Germany will continue to outperform for now, but it won't be long before exports slow sharply."

De koers van de euro reageerde aanvankelijk door de stijgen op de forex, maar het momentum zakt toch vrij snel weer in. Reden is de G20 top die vandaag begint en die -voor het moment althans- nieuwsberichten over nationale economieen hun belang voor een groot deel ontneemt.

Grote uitdaging van de G20 top is het voorkomen van een all out currency oorlog, waarbij landen proberen om via het verlagen van hun currency de export aan te jagen. 

Goldman Sachs heeft zijn voorspelling voor de goudprijs verder verhoogd,  en denkt nu dat de goudkoers binnen een periode van 12 maanden van de huidige $1.350 naar $1.650 per ounce zal stijgen. Dat zou een stijging van 22% betekenen ten opzichte van de huidige Goudprijs.

Als belangrijkste reden noemt het Goldman rapport de waarschijnlijkheid van verdere geldontwaarding door de plannen van onder andere de Amerikaanse Centrale Bank om meer geld in de economie pompen. 

"With U.S. real interest rates pushing lower off the slowdown in the pace of the U.S. economic recovery and the growing prospect of another round of quantitative easing, we expect gold prices to continue to climb."Aldus het Goldman rapport.

Quantitative easing is het vergroten van de geldhoeveelheid doordat een Centrale Bank leningen opkoopt met geld dat het zelf creeert op de eigen balans. Oftewel, de Centrale Bank geeft zichzelf $10 miljard extra op de eigen balans en koopt daar vervolgens bijvoorbeeld staatsobligaties mee.

De Amerikaanse Centrale Bank heeft onlangs aangegeven dat het (sterk) overweegt om middels quantitative easing nieuw geld in de economie te pompen, om op die manier de economie en met name ook de banenmarkt te stimuleren.

De koers van de dollar is sinds de opmerkingen van de Fed flink gedaald op de forex, terwijl de koers van goud juist nog weer verder is gestegen. Investeerders zoeken -zeker in onzekere tijden- naar veilige manieren om hun geld te beleggen of zelfs simpelweg onder te brengen op een zodanige manier dat het beschermd is tegen geldontwaarding. Nu quantitative easing het gesprek van de dag is bij veel Centrale Banken neemt de aantrekkelijkheid van staatsobligaties snel af.

Gisteren waarschuwde ook beleggingsgoeroe Marc Faber voor het kopen van staatsobligaties, die volgens hem steeds minder waard zouden worden. In plaats daarvan zouden ze beter aandelen kunnen kopen, aldus Faber.Een mening die overigens gedeeld wordt door een andere bekende beleggingsgoeroe, Warren Buffet.

Goldman schrijft over het voornemen van de Fed om tot quantitative easing over te gaan: "The return of quantitative easing will likely be a strong catalyst to drive gold prices higher and we expect the gold price rally to continue until U.S. monetary policy begins to tighten."

Goldman verwacht dat de Fed, bij monde van het Federal Open Market Committee, aankomende 2-3 November bekend zal maken dat het Amerikaanse staatsobligaties ter waarde van $1 biljoen (Engels: $1 trillion).

De hernieuwde aandacht voor het quantitative easing laat zien dat de goudprijs allang niet meer alleen gestuwd wordt door speculanten maar ook door investeerders die daadwerkelijk zoeken naar manieren om hun geld te beschermen tegen ontwaarding.

En dan zijn er natuurlijk de speculanten, groot en klein, die zelf in goud handelen om het voor een betere prijs weer door te verkopen. De afgelopen jaren waren voor individuele goudhandelaren echte gouden jaren, en het ziet er voor het moment uit dat het voorlopig zo blijft ook. En als de Goudprijs instort kunnen goud speculanten ook daar stevig aan verdienen door short te gaan.

Bij de meeste CFD brokers kun je tegenwoordig ook zelf in goud handelen. 

In zijn maandelijkse persconferentie gaf President van de Europese Centrale Bank, Jean-Claude Trichet, gisteren aan onveranderd door te willen gaan met de exit uit het ongelimiteerd leningen programma dat de ECB heeft opgezet bij de start van de krediet crisis. 

Dit in tegenstelling tot verschillende andere grote economische blokken, zoals Japan, het Verenigd Koninkrijk en de V.S., die juist aangeven hun economie te willen stimuleren en dus toch langer extra geld in het systeem te willen pompen.

Hierdoor zullen andere valuta devalueren en de euro stijgen -iets wat de afgelopen tijd ook al aan de gang is op de forex- wat de export van de EU ernstige schade kan toebrengen.

De Duitse export is de afgelopen twee maanden in ieder geval al gedaald, vanwege de sterkere euro en een afnemende mondiale groei. Gedurende het tweede kwartaal groeide de Duitse economie nog met 2,2%, de sterkste kwartaal groei sinds de hereniging met het voormalige Oostblok.

De koers van de euro ten opzichte van de dollar is de afgelopen maanden met 17% gestegen. Een indrukwekkende, relatief onverwachte rally, voor een deel veroorzaakt door commentaar van de Fed dat het overweegt om meer geld in de Amerikaanse economie te pompen -welk beleid de dollar zou verzwakken.

Buitenlandse verkoopcijfers voor de Duitse economie daalden met 0,4%, de maand daarvoor waren ze al met 1,6% gedaald. De industriele produktie neemt ondertussen wel nog steeds hard toe, met 1,7% in vergelijking met de maand daarvoor, maar produktie is een reactief onderdeel, in dat het reageert op verkoopcijfers. In de rest van Europa groeiden de diensten- en produktie sector overigens het langzaamst in zeven maanden.

Toch maakt de Europese Centrale Bank (ECB) zich blijkbaar nog niet bezorgd om een mogelijke 'Currency War', waar de afgelopen weken zoveel over gesproken wordt onder analisten, beleidsmakers en traders. ECB President Jean-Claude Trichet gaf gisteren in zijn maandelijkse persconferentie na het bekendmaken van het rente besluit (rente blijft staan op 1%) in ieder geval aan dat de ECB voorlopig niet van plan is om de geplande exit uit het 'asset purchasing' programma te vertragen.

Net als andere grote centrale banken heeft ook de ECB zich sinds de start van de kredietcrisis op de openbare markt begeven om slechte leningen en (staats)obligaties op te kopen en op die manier de geldhoeveelheid vergroot. Dit was nodig om te voorkomen dat er te weinig liquiditeit in het financiele systeem zou zijn.

Sinds het begin van het jaar hadden verschillende centrale banken zich voorgenomen om zich ook weer gestaag uit die zogenaamde quantitative easing terug te trekken, maar het afnemende herstel van veel economieen heeft landen als de V.S. het Verenigd Koninkrijk en Japan inmiddels tot andere plannen gebracht. (wat een van de redenen is dat een mogelijke currency oorlog dreigt).

De belangrijkste econoom aangaande Europa van Societe Generale, Klaus Baader, merkte naar aanleiding van de opmerking van Trichet dat de ECB beleidsmakers nog steeds "the same mood" zijn waar het gaat om de exit uit hun ongelimiteerde lening programma, op: "The ECB is standing at the edge of the battlefield and is happily allowing others to fire on it without any sign of self-defense."

Daar zullen de Duitsers blij mee zijn.

Nieuwe cijfers laten zien dat er zowel onder consumenten als onder traders op de financiele markten weinig vertrouwen is in de kracht van de herstellende kracht van de Europese economie.

Op de forex markt is dit beeld voor het moment nog wat troebeler, omdat ook de Amerikaanse economie flinke zwakte vertoont en daardoor de dollar op de valuta markt al  twee weken onder druk staat.

De spead tussen Ierse staatsobligaties en Duitse staatsobligaties (die als ijkpunt fungeren) bereikte gisteren een record hoogte. Ook de spread tussen Portugese en Duitse obligaties liep op. De spread is het verschil in rente dat kopers van obligaties vragen voor het aanschaffen van riskantere leningen. Handelaren in Ierse obligaties maken zich zorgen om de Ierse economie en vragen zich af of het land de berg aan schulden wel te boven kan komen. 

Vorige week ging er nog een korte schokgolf door de Ierse obligatie markt, toen het gerucht de kop op stak dat er een Ierse bailout in de maak was, gefinancierd door het IMF.

Zojuist bleek ook dat de consumenten uitgaven in Frankrijk met 1,6% zijn afgenomen, veel meer dan de afname van 0,1% waarop de meeste economen hadden gerekend. In Duitsland wordt ondertussen rekening gehouden met een daling van de consumenten prijzen over de afgelopen maand van -0,2%, een teken dat de consumenten uitgaven ook daar onder druk blijven staan.

Tetsuya Inoue, hoofd onderzoeker financiele markten bij het Nomura Research Institute in Tokyo: "Europe's economy is suffering a chronic disease." (...) "Rescue measures may help, but won't likely solve problems quickly."

Een gedachte die door veel forex traders gedeeld wordt, ook al heeft de koers van de euro de afgelopen twee weken een indrukwekkende rally gehad. De grote schulden van de perifere Euro landen (ook wel PIIGS, Portugal, Ierland, Italie, Griekenland, Spanje) de zwaar getroffen Europese banken en hun -deels- verborgen schulden en de uitpuilende sociale verzorging systemen in alle West-Europese landen vereisen harde oplossingen.

Zolang deze oplossingen niet worden genomen zal ook de koers van de euro snel en makkelijk onder druk komen te staan als er weer nieuwe berichten naar buiten komen over Europese landen en banken worstelend met hun schulden.

Nu de goudkoers de belangrijke de resistance van $1.250 heeft gebroken voorspellen technisch analisten dat de goudprijs snel richting de $1.300 kan. De goudhandel heeft de afgelopen maanden een steeds grotere vraag gezien en ook grote investeerders gaan en masse voor goud.

Axel Rudolph, technisch strategist bij Commerzbank in London, schrijft: "according to a cycle which we have been following since late 2008, the $1,300 region should be reached by the first week of October."  (...) "Fromt there at least a minor correction lower toward the $1,250 region should be seen before another up leg takes the it to our medium- term upside target at $1,390 / $1,400 in the first half of 2011."

Onlangs werd bekend dat ook investeringsgoeroe George Soros veel heeft geinvesteerd in goud. Hij noemt goud de "ultimate asset bubble" maar voegt er aan toe dat het slim is om aan het begin van een bubbel te kopen. Is dit het begin van een echte bubbel?

Zeker is in ieder geval dat de goudprijs al jaren aan het stijgen is en dat 2010 het 10e jaar op rij te zijn van een stijging van het begeerde edelmetaal. De wildste voorspellingen doen de ronde over het mogelijke koersdoel van goud, tot aan $15.000 per ounce toe (wat ooit ongetwijfeld een keer bereikt gaat worden, maar niet in de nabije toekomst).

De belangrijkste reden voor de stijging van de goudkoers op het moment is dat zowel in een slechte als in een goede economie goud zich verzekerd weer van een solide vraag. In een onzekere economie wordt goud door investeerders gebruikt als vluchthaven, in een goede economie is de vraag naar edelmetalen groot omdat consumenten er meer geld aan uitgeven. Tel daarbij op dat ze in opkomende landen als China en India dol zijn op goud en de de stijging is direct verklaarbaar.

En dan zijn er natuurlijk de speculanten, groot en klein, die zelf in goud handelen om het voor een betere prijs weer door te verkopen. De afgelopen jaren waren voor individuele goudhandelaren echte gouden jaren, en het ziet er voor het moment uit dat het voorlopig zo blijft ook. En als de Goudprijs instort kunnen goud speculanten ook daar stevig aan verdienen door short te gaan.

Zelf  handelen in goud is tegenwoordig erg makkelijk. Bij de meeste CFD brokers kun je namelijk ook in goud handelen. 

Zelfs nadat Europa de Griekse bailout toezegde om daarmee een Grieks bankroet te voorkomen, verbergen de Grieken nog steeds de ware omvang van de Griekse schuldenlast. De onzekerheid hieromtrent drukt niet alleen zwaar op Griekenland zelf maar ook op de koers van de euro en de stabiliteit van de monetaire unie.

Eurostat vraagt de Grieken al sinds Februari dit jaar om de contracten van geheime financiele overeenkomsten die destijds door Griekenland gebruikt werden om schulden buiten de boeken te kunnen houden. Veel van het werk aan deze overeenkomsten is gedaan door Goldman Sachs, dat door middel van currency swaps de Grieken hielp om schulden te verbergen.

Walter Radermacher, hoofd van Eurostat zegt hierover: "There are more, or even many, of this kind of swap operation, which we have to clarify; the Goldman Sachs case was the beginning." Radermacher zegt ook "we have not seen the real documents" en dat hij van Griekenland een "solid estimate" eist over hoeveel verborgen schuld er nu werkelijk is. Ambtenaren van Eurostat vertrekken deze maand opnieuw naar Griekenland om de financiele situatie te bestuderen.

Het lijkt onvoorstelbaar dat Griekenland nog steeds zo geheimzinning doet (en kan doen) over de hoeveelheid verborgen schulden en niet verder komt dan dat het gaat om een "big number". Het Griekse bureau voor de statistiek wijt de onduidelijkheid en vertraging in het verstrekken van de werkelijke cijfers aan een gebrek aan personeel en expertise. Dat alleen is al zorgwekkend te noemen.

Alle onduidelijkheid en onzekerheid over de werkelijke hoogte van de Griekse schulden dragen ook niet bij aan het vertrouwen van investeerders. Ze vragen inmiddels meer dan 5 keer zoveel rente aan Griekenland dan aan Duitsland om voor 10 jaar geld te lenen.

Veel investeerders denken ook dat het vrijwel onvermijdelijk is dat Griekenland op enig moment aan enige vorm van schuld sanering zal moeten doen. Groeiende schulden afbetalen bij een dalend inkomen is immers op de lange termijn onmogelijk.

De situatie rond Griekenland hangt ook als een zwaard van Damocles boven de rest van Europa, omdat zoveel Europese banken belangen hebben in Griekenland. De zorgen om Europese banken drukken niet alleen op de onderlinge kredietverstrekking maar ook op de koers van de euro en de uiteindelijke stabilitiet van de Europese Monetaire Unie.

Het geduld van Eurostat lijkt in ieder geval op, en door de enorme hoeveelheden geld die Griekenland van de Euro  landen krijgt kan het ook niet eeuwig blijven liegen over de hoeveelheid verborgen schulden.

De goudprijs is dit jaar al met 14% gestegen, maar analisten denken dat de koers van goud nog verder kan stijgen, tot de psychologische grens van $1500. Het voorlopige record van dit jaar werd afgelopen 21 juni bereikt, toen de actuele Goudprijs $1.265,30 per ounce noteerde op de Comex in New York. Als de koers van het goud dit jaar hoger sluit dan eind vorig jaar, zal dat het voor het 10e jaar op rij zijn dat de goudprijs stijgt.

Een van de grote kopers van goud is de miljardair belegger George Soros (ook wel bekend als 'the man who broke the bank of England', door $1 miljard te verdienen aan speculeren tegen de overgewaardeerde pond).Soros Fund Management heeft 5.24 miljoen aandelen in SPDR Gold Trust, goed voor zo'n 16 ton aan goud. Soros beschreef goud ooit als "the ultimate asset bubble" maar voegde daar aan toe dat "buying at the start of the bubble is rational". De vraag is natuurlijk wanneer de bubble begint en wanneer hij bijna klapt.

Goud analisten denken dat de actuele Goudprijs de $1.250 horde niet zomaar zal nemen. "Golds going to struggle at this level" , aldus David Thurtell, analist bij Citigroup. "It's the most technically traded commodity in the world. People look at the current record level and try to sell just below that." De $1.250 prijs zal dan ook waarschijnlijk als een elastiek fungeren, waarbij uitschieters naar boven en naar onder weer naar het middelpunt worden getrokken.

Maar er zijn twee factoren die de koers van goud fundamenteel zullen beinvloeden de aankomende tijd. Als het economisch slecht gaat is goud traditie getrouw al een veilige haven, maar met de toevoegde onzekerheden over de grote nationale schulden van veel westerse landen, is deze rol van goud alleen nog maar groter geworden.

Als het mondiale herstel echter doorzet en de groei er de aankomende jaren weer goed in komt, zal de goudprijs ook stijgen, omdat de vraag simpelweg veel groter is, vooral door de groeiende welvaart van landen als India, China, Rusland en Brazilie.

Uit een door Bloomberg gehouden survey blijkt in ieder geval dat de meeste goud analisten voorspellen dat de Goudprijs volgend jaar naar $1.500 per ounce zal stijgen. Daar zal George Soros alvast heel blij mee zijn.

Meer over goud:

Zelf handelen in goud

Hoe wordt de actuele goudprijs bepaald

De Duitse retail sales zijn in augustus afgenomen, tegen de verwachtingen van analisten in. Op de forex verloor de euro aanvankelijk tegen de dollar, maar herstelde zich snel en trade nu opnieuw in de range 1,27 - 1,30.

De consumentenuitgaven in Duitsland namen in augustus af met -0,3%. Over juli waren de Duitse retail sales ook al afgenomen, eveneens met -0,3%. Analisten hadden juist gerekend met een toename van 0,6%, ook al omdat de Duitse export en de groei van de economie in het tweede kwartaal robuust waren. Maar de consument is blijkbaar niet overtuigd van de duurzaamheid hiervan, want de hand wordt onveranderd op de knip gehouden.

De koers van de euro dollar daalde aanvankelijk op de forex op het nieuws over de Duitse retail sales, maar herstelde zich vrij snel. Op de langere termijn is het voor de Duitse economie van fundamenteel belang dat de binnenlandse bestedingen toenemen, maar het is toch vooral het herstel van de wereld economie waarop forex traders zich op het moment focussen.

De afgelopen weken is het vrij stil geweest rond de koers van de euro. De range 1,27 - 1,30 is relatief stabiel (op 2 lichte uitbraken aan de onderkant na) en er is duidelijk een afwachtende houding onder professionele valuta handelaren. Het wachten is vooral op cijfers uit de Amerikaanse economie die bevestigen danwel ontkrachten dat de groei van de economie harder afremt dan tot voor kort gedacht.

Forex traders focussen op de economische groei cijfers voor de Amerikaanse economie over het tweede kwartaal, die morgen uitkomen. De verwachting onder economen is dat de groei flink is afgenomen in vergelijking met kwartaal 1. Verschillende economisch analisten wijzen ook op signalen dat de VS richting een tweede recessie gaat. 

Binnen alle vijf de belangrijkste valuta paren -de zgn. 'majors'- is de Amerikaanse dollar een van de paren. De eur usd, gbp usd, usd jpy, usd chf, usd cad, de Amerikaanse dollar is met afstand de belangrijkste currency op de forex. Belangrijke cijfers rond de Amerikaanse economie zijn dan ook altijd van (groot) belang voor de valuta markt.

De twee belangrijkste cijfers uit de Amerikaanse economie zijn de werkgelegenheidscijfers (non-farm payrolls) en de economische groei cijfers, BBP, oftewel GDP (Gross Domestic Product). Deze laatste cijfers worden ieder kwartaal bekend gemaakt. Morgen, om 14:30 Nederlandse tijd, worden de cijfers van het Amerikaanse GDP over het afgelopen, tweede, kwartaal bekend gemaakt.

De verwachting onder economen is dat het GDP is afgenomen van 2,4% groei in kwartaal 1 tot nog maar 1,5% in kwartaal 2. Overigens gaat het hier om geannualiseerde cijfers (kwartaal cijfer x 4). De econoom Nouriel Roubini, die als een van de weinigen de mondiale financiele crisis juist voorspelde, stelt dat de Amerikaanse groei voor kwartaal 3 "well below" 1% zal zijn. Hij schat de kans op een nieuwe recessie in op 40%.

Roubini voorspelt verder dat de overheid de verwachte groei voor kwartaal 2 naar beneden bij zal stellen, op "at best" 1,2%. "All the growth tailwinds of the first half of the year become headwinds in the second half." aldus de econoom.

Wanneer de kans op een echte double dip recessie in de V.S. groter wordt zal dit waarschijnlijk de druk op de koers van de euro en pond vergroten, omdat investeerders in veilige dollar en yen assets zullen vluchten. Voor de dollar zal het negatieve effect van een double dip recessie in de V.S. dus waarschijnlijk niet worden uitgedrukt in de prijs van de valuta, omdat op de forex de dollar vaker gekocht dan verkocht zal worden.

De cijfers van morgen kunnen een voorproefje van deze situatie zijn.

De spanning stijgt op de forex en andere financiele markten over de stress tests van 91 van de grootste Europese banken, die morgen, 23 juli, worden gepubliceerd. De euro dollar daalde gisteren met zo'n 100 pips, en voor vandaag wordt een intra day range verwacht, terwijl forex traders wachten op de resultaten. Via verschillende bronnen is al gelekt dat niet alle banken voor de stress tests zijn geslaagd.

De Europese stress tests zijn vooral ontwikkeld om de markten gerust te stellen over de gezondheid van de banken. Investeerders zijn bezorgd dat met name Europese banken veel verborgen exposure hebben in 'sovereign debt' (nationale schulden) van kwetsbare euro landen als Griekenland, Portugal en Spanje. Bovendien hebben ook de Europese banken grote klappen gekregen van de financiele crisis, zonder dat er ooit duidelijkheid is gekomen over de solvabiliteit die resteert. (de VS heeft vorig jaar al stress tests voor de grootste Amerikaanse banken gehouden)

De stress tests worden morgen om 18.00 Brusselse tijd gepubliceerd, dus nadat de Europese markten al gesloten zijn.

De stress tests zullen onder andere laten zien hoe de banken een 'sovereign shock' zullen doorstaan, waarbij wordt gekeken naar de verliezen die banken zouden lijden in geval van een ernstige sovereign debt crisis. Opmerkelijk is echter dat de Nederlandse minister van financien, Jan-Kees de Jager, deze week aangaf dat de 'sovereign shock' niet gaat om het failliet gaan van een euro land. Vraag is dan natuurlijk wat er afgeschreven moet worden als ieder land gewoon blijft betalen.

Het idee is dat wanneer de rentes op staatsobligaties stijgen (omdat het riskanter is om te lenen aan bepaalde landen) dit ook de leen kosten voor de private sector zal doen stijgen. Dat zorgt vervolgens voor meer failliessementen, en dat zorgt weer voor meer afschrijvingen op niet terug betaalde leningen.

Veel gehoorde kritiek op de Europese stress tests is dat het slechts een publicitaire stunt is, waarbij geen echte informatie naar buiten zal komen over hoe banken er echt voor staan. Jim O'Neill, hoofd econoom van Goldman Sachs: "Many people are adopting a dubious, or a sort of doubting approach to the whole thing."

Toch gaan er geruchten dat verschillende Europese banken, inclusief Duitse en Spaanse spaarbanken, niet geslaagd zijn voor de stress tests. Toch is dit niet per se slecht voor de koers van de euro op de forex. Ulrich Leuchtmann, analist bij Commerzbank: "While rumor has it that not all banks have passed the test, this, however, is not necessarily a piece of bad news for the euro." (...) "If only a limited number of financial institutions need to make adjustments, this could be seen as a sign that the test was not that easy."

Commerzbank schrijft verder."Market participants are unwilling to enter new positions until the publication of the stress tests." Dit geldt zeker ook voor posities in de euro op de forex. Tegelijkertijd is het goed mogelijk dat er morgen na publicatie van de stress tests uitstekende trading kansen ontstaan op de valuta markt, omdat opluchting dan wel bezorgdheid de koers van de euro zal aanjagen.

Goldman Sachs heeft bekend gemaakt dat de winst in het tweede kwartaal van 2010 met 82% gedaald is. Als redenen noemt het bedrijf de turbulente markten in Mei en Juni en de onlangs gesloten deal met de Securities & Exchange Commission (SEC) ten aanzien van mogelijk ontoelaatbare praktijken van de kant van Goldman.

Goldman's winst bleef ook laag vanwege afschrijving op de nieuwe Britse belasting die Goldman's werknemers in het Verenigd Koninkrijk moeten betalen over hun bonus. Goldman compenseert de werknemers voor deze extra belasting.

De winst van Goldman Sachs in het tweede kwartaal was $613 miljoen. Vorig jaar was dat nog $3,4 miljard. De winst was ook flink beneden verwachtingen van analisten, die hadden gerekend met een winst van $1,3 miljard.

Opvallend is dat 40% van de afgenomen winst werd veroorzaakt door verminderde inkomsten uit trading. Zowel de forex als andere financiele markten waren in mei en juni het toneel van volatiele, en soms willekeurige grote swings.

Lloyd Blankfein, CEO van Goldman Sachs: "The market environment became more difficult during the second quarter and, as a result, client activity across our businesses declined."

De resultaten werden op het laatste moment nog naar beneden toe bijgesteld, nadat Goldman en de SEC een paar dagen geleden een deal sloten ten aanzien van de aanklacht van de SEC  dat Goldman investeerders zou hebben bedrogen bij de verkoop van securities die subprime hypotheken als onderliggende waarden hadden.

Goldman heeft toegezegd $500 miljoen aan de SEC te betalen, in ruil voor het intrekken van de aanklacht.

De Duitse economie heeft de afgelopen maanden sterk geprofiteerd van de lage koers van de euro op de forex. Dat blijkt uit cijfers over het tweede kwartaal van 2010. Ook een export land als Nederland profiteert van de zwakke euro, net als de armere, perifere euro landen. De meeste currency analisten zien bovendien meer euro zwakte in het derde en vierde kwartaal van dit jaar.

De Duitse industriele produktie is met 2.6% gestegen in Mei, wat meer dan het dubbele is van de verwachting van economisch analisten. Gemiddeld hadden analisten gerekend op een stijging met 0.9%. Industriele output steeg zelfs met 12.4% in vergelijking met een jaar geleden, wanneer gecorrigeerd voor het aantal werkdagen.

Duitse multinationals gebruiken de lage koers van de euro op de forex niet alleen om meer te exporteren, maar ook om zich voor te bereiden op toekomstige periodes, wanneer de euro dollar wellicht weer veel sterker staat. Dit vanwege fundamentele zwaktes aan de dollar, die sinds de financiele crisis onderbelicht blijven vanwege de 'veilige haven' status van de Amerikaanse currency.

Friedrich Eichiner, CFO van BMW: "A euro that's not overvalued helps our export business. We're using the present situation to set up hedging positions for 2011 and 2012."

Ook Audi, onderdeel van het Volkswagen concern, volgt deze strategie. "We're benefitting from the strentgthening dollar and are taking advantage of the favorable situation to expand our currency hedging in the U.S." aldus Axel Strotbek, CFO van Audi.

Hoewel de koers van de euro ten opzichte van de dollar de afgelopen weken is gestegen op de valuta markt, blijven de meeste currency analisten overtuigd van een verdere verzwakking van de euro, omdat er aan de onderliggende fundamentals niets is veranderd.

Mohi-Uddin, van UBS: "The underlying fundamentals for the euro remain, unfortunately, negative for the euro." (...) "Those fundamental issues remain sustainability of debt in countries like Greece. The imbalance in the [euro] region persists. The tighter fiscal policy will lead to weaker growth which means the ECB will have to keep its policy looser for longer. This will push the euro lower against the dollar in the second half of this year."

De groei van de Amerikaanse service sector is in Juni verder afgenomen, net als de produktie sector. Ook het aantal banen nam in Juni af. Paul Krugman, econoom en nobelprijs winnaar, waarschuwt in een interview met Bloomberg TV voor een "lange belegering" van de economie.

Het Institute vor Supply Management (ISM) maakte bekend dat de service sector index afnam van 55.4 naar 53.8, in plaats van de verwachte 55.1. Hoewel er dus nog wel groei is (een index meting boven de 50 duidt op expansie) neemt deze wel af. De groei was het zwakst sinds Februari dit jaar. De ISM werkgelegenheidsindex nam bovendien af van 50.4 naar 49.7, wat duidt op krimp.

De econoom Paul Krugman zegt dat het tijd is voor de regering om over te gaan op een "kitchen-sink strategy", oftewel een beleid waarbij alle fiscale en monetaire middelen worden ingezet om de economie weer aan de gang te krijgen. Krugman: "We are looking at what could be a very long siege here." (...) "We really are at a stage where we should have a kitchen-sink strategy. We should be throwing everything we can get at this."

Krugman waarschuwt in zijn column in The New York Times al langer voor het te vroeg intrekken van de stimuleringsmaatregelen, wat volgens hem kan leiden tot een double dip recessie. Hij staat hierin niet alleen, ook de econoom Roubini -die de financiele crisis voorspelde- en investeerders als Warren Buffet en George Soros, waarschuwen voor een double dip recessie.

De opmerkingen van Krugman komen na een maand waarin verschillende grote Europese regeringen historisch hoge bezuinigingen hebben aangekondigd. Het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Spanje, Italie, Griekenland, Portugal, allemaal kondigden ze stevige bezuinigingspakketten aan. Ook Frankrijk neemt zich voor te bezuinigen, maar de Franse minister van financien, Christine Lagarde, houdt daarbij vol dat het mogelijk is om tegelijkertijd te bezuinigen en te stimuleren. Critici hebben het in dit verband al over de beroemde sigaar uit eigen doos.

Krugman denkt de overheden niet zo bang moeten zijn voor tijdelijk oplopende begrotingstekorten. "I'm not aware of any example of a country that ot into fiscal difficulty because it began a stimulus program and couldn't take a way the stimulus program." If you're serious about fiscal responsibility, you should not be saying,'let's skimp on aid to the economy in the middle of a financial crisis.'"

Volgens de econoom is het beste dat de overheid kan doen het aannemen van meer werkzoekenden. Dit was ook de kerngedachte van Roosevelt's New Deal, het programma dat tijdens de Grote Depressie van de jaren dertig werd gebruikt om uit de crisis te komen. De econoom Keynes -waarvan Krugman een volger is- raadde toen al aan dat de overheid mensen moest aannemen, zodat die vervolgens weer meer zouden kunnen uitgeven.

"The most effective things you can do, in terms of actual bang for the buck, is actually having the federal government go out and hire people." aldus Krugman. "We are deep in the hole here, and you need to be unconventional to get out of it."

In plaats van in September zullen de stress tests die door de EU worden uitgevoerd op een aantal grote Europese banken als in Juli worden gepubliceerd, aldus de Franse minister van financien, Christine Lagarde. De koers van de euro begint de week met een daling, omdat forex traders verwachten dat ECB President Trichet de rente stand van de Europese Centrale Bank langer op de 1% moet houden. 

Mevrouw Lagarde zegt dat de resultaten van de stress tests van Europese banken al op 23 juli aanstaande zullen worden gepubliceerd. "You will see that banks in Europe are solid and healthy." aldus Lagarde. Het aantal banken dat gedwongen wordt mee te doen aan de stress tests is bovendien verhoogt met 60 tot 120 banken, bovenop de 22 grote banken die vorig jaar ook al werden getest.

Voor het eerst worden bijvoorbeeld ook de Deutsche Landesbanken getest, grote van staatswege overeind gehouden spaarbanken, wiens onduidelijke exposure veel onzekerheid heeft gecreeerd onder investeerders. Ook obligatie markten maken zich zorgen, en dan vooral over de mate van exposure die Europese banken hebben in obligaties die zijn uitgegeven door Griekenland, Spanje en Portugal, zowel door de staat als door bedrijven.

De koers van de euro steeg vorige week nog opmerkelijk op de forex (valuta markt), nadat duidelijk werd dat Europese banken minder behoefte hadden dan verwacht aan kortlopend krediet dat door de ECB ter beschikking werd gesteld. Dit is een belangrijk signaal dat de banken afgelopen jaar toch meer reserves hebben opgebouwd dan tot nu toe aangenomen.

Toch zijn het vooral de zorgen om de zogenaamde 'hidden exposure' -de hoeveelheid slechte leningen- van Europese banken die investeerders nerveus maken. Wanneer de stress tests duidelijk zijn en ook de criteria van de tests worden gepubliceerd, zullen positieve resultaten wellicht meer rust kunnen brengen in de Europese financiele markten.

Op het moment staat de koers van de euro onder druk op de forex, omdat investeerders denken dat de Europese Centrale Bank niet alleen de rente op 1% houdt (alle ondervraagde economen in een bloomberg survey voorspellen dit) maar dat ECB President Jean-Claude Trichet in zijn live uitgezonden persconferentie aankomende donderdag ook zal duidelijk maken dat een verhoging nog langer op zich zal laten wachten dan waar tot voor kort nog van werd uitgegaan (Q1-Q2 2011). Zie Economische Kalender van deze week voor het web adres waar de pers conferentie wordt uitgezonden. 

De koers van de euro staat opnieuw onder druk op de forex door toenemende zorgen om de solvabiliteit van verschillende grote Europese banken. Ook wereldwijde aandelen beurzen vielen scherp naar beneden, mede door het snel dalende consumenten vertrouwen in de VS en zorgen om de afzwakkende economische groei in China.

Deze week moeten Europese banken in totaal 442 miljard euro aan uitstaande leningen terug betalen aan de ECB. De Europese Centrale Bank heeft al aangekondigd fondsen beschikbaar te stellen aan banken om deze schulden te betalen, maar tegelijkertijd heeft de ECB Bank ook gezegd geen leningen met een looptijd van 12 maanden uit te schrijven -zoals vorig jaar- maar in plaats daarvan kortere termijnen te kiezen (wat overgins ook gebruikelijker is).

Het beschikbaar stellen van de fondsen door de ECB voedt echter de speculatie over welke banken nog slechte leningen op hun balans hebben staan, en vooral ook hoeveel slechte leningen. Deze banken zullen namelijk het grootste beroep doen op de door de ECB beschikbaar gestelde fondsen. Jane Foley, currency analist: "Tension in the banking sector is running high and the euro will remain under significant pressure as a result."

Verschillende Europese landen hebben aangekondigd om stress tests uit te voeren op hun banken en deze stress tests ook te publiceren, maar publicatie zal op zich laten wachten tot September, waardoor er tot die tijd veel onzekerheid over de Europese bankensector blijft bestaan.

Aandelen beurzen waren bovendien onaangenaam verrast over de afnemende economische groei in China en het snel dalende consumenten vertrouwen in de VS. De Dow Jones Industrial Average kwam voor het eerst sinds twee weken weer onder de 10.000.

Het gerennomeerde Amerikaanse onderzoeksbureau Conference Board maakte bekend dat de Chinese economie waarschijnlijk maar met 0,3% is gegroeid in April -in tegenstelling tot de eerder voorspelde groei van 1.7%. Dit is een sterk teken dat ook de Chinese economie geraakt wordt door het haperen van het wereldwijde economische herstel, en ook verder bewijs dat een 'double dip' recessie dreigt.

Conference Board maakte verder bekend dat het consumenten vertrouwen in de VS sterk is gedaald deze maand, van 62.7 naar 52.9, waar een lichte stijging naar 62.8 was verwacht. Consumenten lijken hiermee te reageren op het nieuws dat Europa de geldkraan dichtdraait en kiest voor het aanhalen van de (fiscale) broekriem. Bovendien bleek afgelopen maand dat er nog steeds nauwelijks nieuwe banen bijkomen in de Amerikaanse economie.

De koers van de euro noteert op het moment rond de 1,2200, een daling van zo'n 200 pips ten opzichte van het begin van de week. Zie de forex grafiek van de euro dollar hieronder, waarbij iedere candle staat voor 1 uur.

Op de G20 en G8 top dit weekend zal het vooral gaan over wat de beste weg voorwaarts is, de Amerikaanse of de Europese. Op de forex markt zal het vandaag rustig zijn, maar voor zondagavond en maandagochtend, als de valuta markt weer open gaat is de kans op volatiliteit groot.

De Amerikaanse minster van financieen (US Treasury Secretary) Timothy Geithner wil dat Europa zich meer focussed op groei in plaats van op bezuinigingen en het op orde brengen van de begroting. Vooruitlopend op de G20 en G8 top in Toronto op vrijdag, zaterdag en zondag, zei Geithner in Washington: "Our job is to make sure we're all sitting there together to focus on this challenge of growth and confidence because growth and confidence are paramount."

De VS is bang voor een herhaling van de jaren 30, iets waar miljardairs als Warren Buffet en George Soros onlangs ook voor waarschuwden, tezamen met verschillende andere Keynsiaanse economen, zoals nobelprijs winnaar Paul Krugman. Destijds zorgden -volgens de invloedrijke econoom Keynes- het terugdraaien van Roosevelts New Deal en het op orde brengen van de begroting voor een nieuwe 'double dip' recessie, omdat het economisch herstel nog niet op eigen benen kon staan.

Europa is bang voor uit de hand lopende uitgaven. De Griekse crisis heeft laten zien dat het geduld van investeerders en handelaren op de obligatie markt eindig is. De rente op Griekse kortlopende staatsobligaties is al boven de 10% geweest, en de rente op de staatsobligaties van Portugal en Spanje loopt snel op. Om niet in dezelfde spiraal als Griekenland te komen gaan alle Europese landen bezuinigen.

Het Verenigd Koninkrijk kwam deze week met de grootste bezuinigingen sinds de Tweede Wereldoorlog, nadat ook Duitsland en Spanje al stevige maatregelen hebben aangekondigd. Ondertussen bereikten de kosten om te verzekeren tegen een Grieks bankroet gisteren een nieuwe hoogtepunt, waaruit blijkt dat er volgens de markt een kans van 68% is dat Griekenland failliet gaat binen 5 jaar.

De missie van Geithner is duidelijk; garanties verzamelen van andere Westerse landen dat ze hun stimuleringsmaatregelen niet intrekken, niet al teveel bezuinigen en toch vooral de nadruk op groei houden. Wanneer Europa het aankomende weekend duidelijk laat merken hier maar zeer beperkt gehoor aan te kunnen geven, en dat de nadruk op bezuinigen zal blijven liggen, dan is het goed mogelijk dat het economisch herstel verder onder druk zal komen te staan. Aan de andere kant hebben veel Europese landen ook geen keus. Zo had het Verenigd Koninkrijk een begrotingstekort van 11%, bijna net zoveel als Griekenland.

Op de forex zullen vandaag waarschijnlijk geen schokkende dingen gebeuren. Valuta handelaren zullen wellicht wat posities afwikkelen, om beter beschermd te zijn tegen eventualiteiten. Voor intra day forex traders kan het interessant zijn om zondagavond, bij opening van de forex markt, posities in te nemen op zich dan vormende bewegingen. Dit zijn uiteraard wel de meer riskante posities, omdat de markt zijn weg nog zal zoeken. Hetzelfde geldt voor de maandagochtend, als ook Londen en Frankfurt weer open gaan.